Kac: dlaczego się pojawia i jak szybko się go pozbyć

Kac: dlaczego się pojawia i jak szybko się go pozbyć

Świętowanie wszelkiego rodzaju i inne wydarzenia towarzyskie nieuchronnie oznaczają zazwyczaj odrobinę alkoholu. Wznosimy toast za sukces, zdrowie i szczęśliwy nowy rok szklanką naszego ulubionego napoju. Ale dla większości z nas toast zwykle nie kończy się tam. Niestety, dobry nastrój i imprezowanie przez całą noc będą miały swoje odbicie nad ranem. Mroczki przed oczami z rana, bóle głowy i nieopisane pragnienie to jedne z najczęstszych symptomów. Przez resztę dnia zwykle szukamy sposobu na pozbycie się kaca tak szybko, jak to możliwe.

Czym jest kac i jak powstaje?

Obudzenie się z kacem po zakrapianej imprezie nie jest niczym niezwykłym. Według badań, około 78% osób, które pozwoliły sobie na trochę więcej alkoholu poprzedniej nocy, niż jest to zdrowe, doświadczyły jego symptomów. Wiele czynników wpływa na jego pojawienie się. Do najczęstszych symptomów zalicza się zmęczenie, bóle głowy, problemy żołądkowe i czasami chwilowe utraty pamięci, które muszą być wtedy monitorowane przez innych imprezowiczów. Co się kryje za kacem i dlaczego nam się przytrafia? [1]

1. Odwodnienie i zaburzenia elektrolitowe

Alkohol ma zdolność zmniejszania poziomu hormonu antydiuretycznego (ADH). To z kolei sprawia, że nerki wydalają więcej wody, przez co częściej odwiedzasz toaletę. Na przykład jeśli wypijesz 250 ml koktajl z 50 g alkoholu, możesz spodziewać się, że twój organizm wydali około 600-1000 ml moczu. Jeśli po swoim alkoholowym drinku nie wypijesz czegoś bezalkoholowego od czasu do czasu, odwodnienie prawdopodobnie cię nie ominie. Oprócz suchości w ustach i pragnienia do symptomów zalicza się ciemny mocz (ciemno-żółty lub pomarańczowy) i zaburzone funkcjonowanie mózgu, na przykład przejawiające się słabszą koncentracją. [2]

Odwiedzając częściej toaletę, tracisz również ważne elektrolity, takie jak sód, magnez, potas czy wapń. Są one odpowiedzialne za utrzymywanie optymalnego nawodnienia, ale i również za poprawne funkcjonowanie mięśni, nerwów, serca i mózgu. Z tego powodu zaburzenie ich równowagi często ma negatywny wpływ na to, jak czujesz się dzień po imprezie. [3]

Jeśli zastanawiasz się, co może powodować odwodnienie, to znajdziesz wszystko, co musisz wiedzieć w naszym artykule Jak niewystarczające picie wody wpływa na twoje zdrowie?

Co to jest kac?

2. Rozkładanie alkoholu

Eliminowaniem alkoholu (etanol) z naszego organizmu zajmuje się głównie wątroba. Jej komórki produkują enzym nazywany dehydrogenazą alkoholową (ADH). To wyzwala przemianę etanolu w aldehyd octowy, który oddziałuje toksycznie na organizm. [4]

Aldehyd octowy może być w związku z tym zidentyfikowany jako główny winowajca bólów głowy, nudności i pozostałych symptomów kaca. Na szczęście zostaliśmy wyposażeni w jeszcze jeden enzym – dehydrogenazę acetaldehydową (ALDH), która zajmuje się jej rozkładaniem na nieaktywny kwas octowy. [4]

Jednakże niektóre osoby mają obniżoną zdolność produkowania enzymów ADH i ALDH ze względu na zmienności genetyczne. W związku z tym aldehyd octowy trudniej jest wtedy rozłożyć, czego rezultatem może być ogólnie niższa tolerancja na alkohol. Być może ty też masz znajomego, który jest dużo bardziej wesoły po jednym drinku, niż reszta grupy. W rozkładzie alkoholu mogą być nawet radykalne różnice. Wspomnijmy tylko, że około 50% populacji żyjącej w regionie Azji Wschodniej ma zaburzoną lub obniżoną produkcję ALDH. [5]

3. Picie alkoholu na pusty żołądek

Prawdopodobnie usłyszałeś kiedyś od kogoś stare powiedzenie: „Zjedz dobrze, zanim się napijesz.” Jeśli wziąłeś sobie tę radę do serca, mogłeś podziękować tej osobie za przyjemniejszy poranek następnego dnia. Picie na pusty żołądek nie jest dobrym pomysłem.

Alkohol jest wchłaniany do krwiobiegu szybciej, co może powodować ból brzucha, nudności i ogólnie bardziej dotkliwe symptomy kaca. Nie jest złym pomysłem zjedzenie kolacji przed planowaną imprezą lub podjadanie przekąsek i innych dobroci, które są pod ręką, w trakcie wieczoru. [6]

Co powoduje kaca?

4. Podstępne kongenery

Kongenery to substancje, które nadają niektórym napojom ich charakterystyczny smak i aromat. Niestety mają one podobnie toksyczny wpływ na organizm, co etanol. Z tego powodu często wiążą się z gorszym kacem. W związku z tym często z gorszymi bólami głowy, nudnościami czy zmęczeniem. Jeśli przesadziłeś z rumem, brandy, whiskey czy koniakiem to możesz wiedzieć, o czym mówimy. Są to napoje, które mają najwyższy poziom niebezpiecznych kongenerów. [6-7]

5. Zaburzona jakość snu

Wyspanie się porządnie to prawdopodobnie ostatnia rzecz, jakiej oczekujesz po imprezowej nocy. Nawet jeśli uda ci się spać przez rekomendowane 7-9 godzin, to jego jakość prawdopodobnie nie będzie najlepsza. Alkohol może sprawić, że ciężko będzie ci wkroczyć w fazę głębokiego snu, której potrzebujesz. Jako rezultat mało prawdopodobne jest, że będziesz czuć się w pełni wypoczęty, kiedy się obudzisz, a zmęczenie i ospałość będą twoimi kompanami przez resztę dnia. [8]

Słaba jakość snu może również zaburzyć poziomy twoich hormonów. Może zwiększać poziom greliny (hormon głodu) i zmniejszać poziom leptyny (hormon sytości). Jest to prawdopodobnie powód, dlaczego wiele osób jest bardzo głodne dzień po imprezie. Ich burczący brzuch stara się nasycić zwykle wysokokalorycznymi daniami, które mają dużą zawartość tłuszczu i soli. W takim przypadku jajka i bekon są dużo bardziej apetyczne, niż owsianka z owocami. [9]

Jeśli masz problemy ze snem, przeczytaj nasz artykuł Jak zasnąć szybko? Wypróbuj nasze proste wskazówki, aby lepiej spać.

Kac a brak snu

6. Negatywny wpływ na układ odpornościowy

Alkohol może czasami narobić szkód w twoim układzie odpornościowym. W rzeczy samej wiele badań odkryło, że osoby mające kaca często mają podwyższony poziom cytokin prozapalnych. Poziom tych substancji zwykle zwiększa się, kiedy organizm zwalcza infekcję. Często powodują one ból mięśni i głowy, nudności oraz poirytowanie. [10-12]

Kiedy w organizmie zwiększa się ilość etanolu (alkoholu) to poziom wspominanych cytokin również zwykle wzrasta. Kiedy alkohol jest rozkładany są produkowane także szkodliwe wolne rodniki, które mogą powodować stres oksydacyjny. Jest to również często powiązane z symptomami kaca. [10-12]

Zastanawiasz się, jak wzmocnić odporność? Do popularnych sposobów zalicza się hartowanie i inne praktyczne rady, które możesz znaleźć w naszym artykule 15 Sposobów na wzmocnienie odporności i ochronę swojego zdrowia.

You might be interested in these products:

Kiedy kac mija i jak długo zwykle trwa?

Pierwsze sygnały kaca możesz zacząć dostrzegać od sześciu do ośmiu godzin po wypiciu swojego ostatniego drinka. Jest to okres trzeźwienia, kiedy alkohol został już wyeliminowany z organizmu. Będziesz musiał poczekać około 20-24 godzin, aby kac w pełni zniknął. Jednakże wszystko zależy od czynników takich jak rodzaj i ilość spożytego alkoholu, wzorca genetycznego, tempa metabolizmu, jak i również twojego wzrostu i wagi.

Jeśli jednak chodzisz z imprezy na imprezę, jak to zwykle bywa między świętami a Nowym Rokiem, powrócenie w pełni do normalności może potrwać trochę dłużej. Możesz równie dobrze mieć kaca przez kilka dni, po których będziesz przysięgać, że już nigdy się nie napijesz. [1-2]

Jak długo trwa kac?

10 sposobów na pozbycie się kaca lub zapobiegnięcie jego wystąpienia

Istnieją niezliczone, gwarantowane wskazówki z całego świata, jak pozbyć się kaca tak szybko, jak to możliwe. Niektórzy polegają na piciu kawy czy coli, a inni szukają wybawienia w bulionach i tłustym jedzeniu. Co naprawdę działa?

1. Możesz zmniejszyć surowość kaca w trakcie wieczoru wybierając alkohole z niską zawartością kongenerów

Jeśli chcesz całkowicie uniknąć kaca, to najlepiej wcale nie pij lub utrzymuj liczbę drinków na minimalnym poziomie. Podczas wybierania poszczególnych drinków powinieneś sięgnąć po te z niższą zawartością kongenerów. Nie mieszaj rodzajów drinków w trakcie wieczoru. Dodatkowo staraj się nie przesadzić z szampanem czy prosecco. Te popularne napoje zawierają bąbelki, które przyspieszają absorpcję alkoholu. [13]

Drinki z wyższą zawartością kongenerów zwykle oznaczają większego kaca

Alkohole z niższą zawartością kongenerów

Alkohole z wyższą zawartością kongenerów

wódka, gin, lekki rum, białe wino, jasne piwo, inne czyste alkoholebourbon, brandy, whisky, koniak, ciemny rum, czerwone wino

Spróbuj rozcieńczać alkohol tak bardzo, jak to możliwe i zamieniaj go na wodę, sok i inne napoje bezalkoholowe. Upewnij się, że dobrze zjesz przed imprezą i nie zaszkodzi też zjedzenie czegoś również w trakcie imprezy. Kiedy wrócisz do domu, wypij dużą szklankę wody, zanim położysz się spać. Możesz dodać odrobinę soli lub elektrolitów do swojej wody, aby lepiej się nawodnić i uzupełniaj poziomy płynów. [13–14]

2. Postaraj się porządnie wyspać

Wyjście ze świetniej imprezy trochę wcześniej możesz być dla niektórych ogromnym poświęceniem, ale często jest tego warte. Jeśli chcesz normalnie funkcjonować kolejnego dnia, powinieneś dobrze się wyspać. Minimum przez siedem godzin. Przez alkohol jakość snu może nie być taka sama, ale i tak jest on lepszy niż gdybyś miał wcale nie spać lub spać tylko przez kilka godzin. To da twojemu ciału szansę, aby naprawić zniszczenia wyrządzone przez alkohol. [15]

Jeśli zastanawiasz się, jakie inne konsekwencje może mieć niewystarczający sen, to przeczytaj nasz artykuł Co dzieje się z naszym organizmem, kiedy śpisz niewystarczająco?

Dlaczego dobrze jest przespać kaca?

3. Zjedz po przebudzeniu się

Jeśli nie masz warunków, żeby utrzymać tak dużo wody, jak to możliwe, postaraj się zjeść po przebudzeniu się. Być może masz ochotę na coś bardzo tłustego i kalorycznego, więc od razu chcesz zjeść pizzę, frytki z majonezem czy jajka z bekonem. Ale tego typu posiłek może podrażnić twój żołądek i sprawić, że kac będzie jeszcze gorszy. Wypróbuj pieczywo z szynką i serem, jajka bez bekonu czy jogurt i granolę zamiast tego. Jeśli obudzisz się w porze lunchu, to miska ciepłego mięsa i bulionu warzywnego zdecydowanie dobrze ci zrobi. Dostarczy ci to ważnych składników odżywczych jak i również elektrolitów, których potrzebuje twój zmęczony organizm.

Jeśli zjesz posiłek bogaty w białko lub wypijesz sam napój proteinowy, dostarczysz organizmowi aminokwasu cysteiny, który jest zwykle używany, aby zmniejszyć symptomy kaca. Bierze on udział w rozkładaniu toksycznego aldehydu octowego. Dodatkowo wspomaga również produkcję antyoksydantu glutationu, który pomaga organizmowi zwalczać stres oksydacyjny. Węglowodany ze zbóż lub wypieków z kolei pomagają powrócić poziom cukru we krwi do normalnego, który może zostać obniżony przez alkohol. [14, 16]

Jeśli czujesz się na siłach, żeby przygotować kompleksowe, zdrowe śniadanie i zastanawiasz się, z czego powinno się składać, to sprawdź nasz artykuł 6 Częstych błędów śniadaniowych i jak je naprawić? 

Jakie produkty spożywcze pomagają zwalczać kaca?

4. Uzupełnij płyny i elektrolity

Po wypiciu dużej ilości alkoholu twój organizm jest prawdopodobnie odwodniony. A więc co wypić, kiedy masz kaca? W ciągu dnia staraj się pić świeżą wodę lub ziołowe herbaty (miętową, rumianek). Mogą one również pomóc z nudnościami i innymi problemami trawiennymi związanymi z kacem. Coca-Cola czy Sprite również mogą być dobrą opcją na kaca. Według badań te napoje mogą nawet wpływać na produkcję enzymu, który rozkłada aldehyd octowy. [17-18]

Zaleca się również dodanie elektrolitów do napoju dla optymalnego zatrzymania wody. Zwiększ spożycie sodu ze słonego jedzenia, suplementuj potas bananami i magnez gorzką czekoladą lub suplementami. Bardziej kompleksowym rozwiązaniem są tabletki zawierające wszystkie elektrolity, które możesz po prostu popić wodą. [18–19]

5. Skup się na witaminach i minerałach

Niektóre witaminy i minerały mogą pomóc ci przebrnąć przez ciężki dzień w ramionach kaca odrobinę łatwiej.

  • Witamina B3 i cynk biorą na przykład udział w procesach metabolicznych odpowiedzialnych za rozkładanie alkoholu.
  • Witamina C i selen dzięki właściwościom antyoksydacyjnym mogą pomagać chronić organizm przed stresem oksydacyjnym.
  • Picie alkoholu może prowadzić do zaburzonego przyswajania witaminy B1, B9 i B12. Z tego powodu te substancje są również dodawane do suplementów diety, które łagodzą symptomy kaca.

Możesz spożywać wszystkie te mikroelementy oddzielnie lub w formie kompleksowych suplementów z multiwitaminami, które w jednej lub dwóch tabletkach są łatwym sposobem na dostarczenie tych substancji organizmowi szybko. [20–23]

Witaminy i minerały na kaca

6. Wypróbuj ekstrakt z imbiru lub żeń-szenia

Wiele roślin i ziół zawiera szerokie spektrum antyoksydantów, witamin i minerałów. Z tego powodu są one tradycyjnie stosowane w postaci herbat lub suplementów diety łagodzących symptomy kaca. Ich działanie zostało także udowodnione badaniami.[24]

Według jednego z nich imbir może przynosić ulgę w nudnościach i innych problemach powiązanych z kacem. Możesz zrobić z niego silną herbatę lub bardziej skoncentrowany shot z imbiru, który na pewno postawi cię z powrotem na nogi. Możesz również zrobić z niego herbatę, po prostu wlej zawartość do kubka i zalej gorącą wodą. [24]

Pozostałe składniki aktywne to między innymi żeń-szeń (Panax ginseng), który według badań może przyspieszać metabolizm alkoholu i dzięki właściwościom antyoksydacyjnym neutralizować również wolne rodniki, które są często produkowane w trakcie tego procesu. [24]

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat właściwości imbiru, przeczytaj nasz artykuł Jak imbir może poprawić twoje zdrowie i pomóc ci stracić na wadze?

7. Daj swojemu ciału i umysłowi kofeinowego kopa

Kubek kawy nie wyleczy magicznie twojego kaca, ale jego działanie przynajmniej cię obudzi i rozweseli. Oprócz tego kawa zawiera również wiele silnych antyoksydantów, więc nie musisz sobie jej odmawiać po imprezie. Ale uważaj, żeby nie przesadzić i jeśli pijesz czarną kawę bez mleka, to lepiej zjedz coś wcześniej. Mocna, czarna kawa może podrażnić pusty żołądek. [18, 25]

Trzymaj się rekomendowanego maksimum 400 mg kofeiny na dzień i zamień kawę na miętową lub rumiankową herbatę wieczorem. W końcu będziesz chciał się dobrze wyspać następnej nocy i nadrobić deficyt snu z poprzedniej nocy. Jeśli nie pijasz kawy, możesz znaleźć kofeinę również w czarnej i zielonej herbacie, matchy lub twoim ulubionym napoju BCAA. [18, 25]

Jeśli interesuje cię, co kawa ma do zaoferowania, nie możesz przegapić naszego artykułu Czy kawa jest zdrowa? 7 Powodów, dlaczego powinieneś dać jej szansę.

Czy kawa może pomóc z kacem?

8. Idź na spacer

Do pozostałych wskazówek zalicza się ćwiczenie. Zamiast oglądać Netflixa przez cały dzień, idź na spacer i zobaczysz, że będziesz się potem czuć dużo lepiej. Poprzez ruszanie się, przyspieszysz metabolizm i pobudzisz endorfiny, które przynajmniej poprawią odrobinę twój nastrój. Jeśli czujesz się na siłach, spróbuj się porozciągać, poćwiczyć jogę, pójść pobiegać lub zrób lekki trening siłowy. Ale nie zapominaj pić nawet kiedy uprawiasz sport. [26]

Sportowa butelka wodę może ci z tym pomóc, do wody można dodać BCAA, które zmieni jej smak lub można wzbogacić ją maltodekstryną, aby dostarczyć energii. W dni, kiedy czujesz się zmęczony, prawdopodobnie jesteś odwodniony i twój czas reakcji jest wolniejszy, nie najlepszym pomysłem może być pójście na siłownię, żeby robić przysiady z pełną mocą. Powodem jest to, że z łatwością możesz sobie zrobić wtedy krzywdę i twoje wysiłki nie będą pierwszej klasy. [26]

Jeśli zastanawiasz się, jak alkohol może wpłynąć nie tylko na wydajność fizyczną, przeczytaj nasz artykuł Jak alkohol wpływa na utratę wagi, regenerację i wzrost mięśni?

9. W ostateczności zastosuj leki

Wiele osób mających kaca automatycznie sięga po aspirynę, ibuprofen lub inne leki przeciwbólowe po przebudzeniu. W takiej chwili w dalszym ciągu mogą mieć alkohol w krwiobiegu, który zdecydowanie nie powinien być łączony z lekami. Mogłoby to spowodować uszkodzenia wątroby lub podrażnienie żołądka. [27-28]

Z tego powodu zwykle zaleca się poczekanie, aż minie minimum dwanaście godzin od ostatniego drinka. Jeśli to naprawdę konieczne, weź aspirynę, ibuprofen lub inny lek z grupy niesteroidowych leków przeciwbólowych. Zadziałają one na ból oraz złagodzą przeciwzapalną reakcję organizmu na alkohol. Jeśli masz zgagę, wypróbuj sodę oczyszczoną, która może pomóc zredukować kwas w żołądku. [27-28]

Lek na kaca

10. Lepiej zapomnij o magicznym leku na kaca

Być może słyszałeś zdanie „Czym się strułeś, tym się lecz.” Czy to oznacza, że ten sam drink, który wypiłeś poprzedniego wieczoru może pomóc ci z kacem? [6]

Raczej będziesz zawiedziony. Piwo, rum czy wódka nie wyleczą kaca. Zamiast tego go opóźnią, aż zaskoczy cię jeszcze silniejszy. Lepiej trzymaj się szklanki świeżej wody i kubka kawy. [6]

Jaka z tego lekcja?

Marzeniem wielu osób jest cieszenie się imprezą urodzinową lub witanie nowego roku bez zbytniego cierpienia kolejnego dnia. Jeśli będziesz trzymać się kilku prostych zasad, wierzymy, że możesz to zrobić. Zamiast próbować kilka rodzajów koktajli, trzymaj się jednego, który będziesz łączyć z wodą pomiędzy drinkami. Najedz się dobrze przed piciem alkoholu i wypij szklankę wody ze szczyptą soli przed pójściem spać.

Rano, zamiast sięgać po aspirynę, weź tabletkę z elektrolitami i witaminami. Jeśli twój stan ci na to pozwala, jedz i pamiętaj o uzupełnianiu płynów w ciągu dnia. Bez alkoholu oczywiście. Odpoczywaj, ale daj szansę lekkim ćwiczeniom. Zobaczysz, że tym razem pozbędziesz się kaca z dużo większą łatwością i nie będą cię napędzały fałszywe obietnice abstynencji od alkoholu przez resztę życia.

Jeśli podobał ci się ten artykuł, nie zapomnij udostępnić go swoim znajomym. Bądź pewien, że docenią te rady.

Sources:

[1] Ye, R., & Ye, R. Hangover Syndrome: Pathogenesis and Treatment. – https://doi.org/10.23937/2690-263X/1710009

[2] The science of a hangover. – https://www.rte.ie/brainstorm/2017/1218/928206-the-science-of-a-hangover/

[3] Hydration for Hangover: Which Electrolytes to Replenish? Adapted Nutrition. – https://adapted-nutrition.com/blogs/news/hydration-for-hangover-which-electrolytes-need-to-be-replenished

[4] The Alcohol Pharmacology Education Partnership. How is Alcohol Eliminated from the Body? – https://sites.duke.edu/apep/module-1-gender-matters/content/content-how-is-alcohol-eliminated-from-the-body/

[5] myDr. Liver and alcohol breakdown. – https://www.mydr.com.au/liver-and-alcohol-breakdown/

[6] Magazine, S., & Stromberg, J. Your Complete Guide to the Science of Hangovers. Smithsonian Magazine. – https://www.smithsonianmag.com/science-nature/your-complete-guide-to-the-science-of-hangovers-180948074/

[7] Rohsenow, D. J., Howland, J., Arnedt, J. T., Almeida, A. B., Greece, J., Minsky, S., Kempler, C. S., & Sales, S. Intoxication with bourbon versus vodka: Effects on hangover, sleep, and next-day neurocognitive performance in young adults. – https://doi.org/10.1111/j.1530-0277.2009.01116.x

[8] The Effects of Alcohol on Quality of Sleep. – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4666864/

[9] Leproult, R., & Van Cauter, E. Role of Sleep and Sleep Loss in Hormonal Release and Metabolism. – https://doi.org/10.1159/000262524

[10] Effects of alcohol hangover on cytokine production in healthy subjects. – https://doi.org/10.1016/j.alcohol.2003.09.003

[11] Das, S. K., & Vasudevan, D. M. Alcohol-induced oxidative stress. – https://doi.org/10.1016/j.lfs.2007.05.005

[12] van de Loo, A. J. A. E., Mackus, M., Kwon, O., Krishnakumar, I. M., Garssen, J., Kraneveld, A. D., Scholey, A., & Verster, J. C. The Inflammatory Response to Alcohol Consumption and Its Role in the Pathology of Alcohol Hangover. – https://doi.org/10.3390/jcm9072081

[13] NHS. Hangover cures. – https://www.nhs.uk/live-well/alcohol-support/hangover-cures/

[14] BBC Good Food. How to cure a hangover. – https://www.bbcgoodfood.com/howto/guide/how-cure-hangover

[15] Fuel. Electrolytes and Hangovers. – https://ataqfuel.com/blogs/ataq-fuel-news/electrolytes-and-hangovers

[16] Eriksson, C. J. P., Metsälä, M., Möykkynen, T., Mäkisalo, H., Kärkkäinen, O., Palmén, M., Salminen, J. E., & Kauhanen, J. L-Cysteine Containing Vitamin Supplement Which Prevents or Alleviates Alcohol-related Hangover Symptoms: Nausea, Headache, Stress and Anxiety. – https://doi.org/10.1093/alcalc/agaa082

[17] Wang, F., Zhang, Y.-J., Zhou, Y., Li, Y., Zhou, T., Zheng, J., Zhang, J.-J., Li, S., Xu, D.-P., & Li, H.-B. Effects of Beverages on Alcohol Metabolism: Potential Health Benefits and Harmful Impacts. – https://doi.org/10.3390/ijms17030354

[18] Harvard Health. 7 steps to cure your hangover. – https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/7-steps-to-cure-your-hangover-and-ginkgo-biloba-whats-the-verdict

[19] Hangover treatment: MedlinePlus Medical Encyclopedia. – https://medlineplus.gov/ency/article/002041.htm

[20] Dietary Nutrient Intake, Alcohol Metabolism, and Hangover Severity. – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6780234/

[21] Psychology Today. Some Vitamins and Minerals May Reduce Alcohol Toxicity. – https://www.psychologytoday.com/us/blog/integrative-mental-health-care/201901/some-vitamins-and-minerals-may-reduce-alcohol-toxicity

[22] Moldowan, M. J., & Moldowan, C. Composition and method for reducing hangover – https://patents.google.com/patent/US4496548A/en

[23] Does Alcohol Cause Nutrient deficiency? Vitamins & Benefits. – https://www.medicinenet.com/alcohol_and_nutrition/article.htm

[24] Wang, F., Li, Y., Zhang, Y.-J., Zhou, Y., Li, S., & Li, H.-B. Natural Products for the Prevention and Treatment of Hangover and Alcohol Use Disorder. – https://doi.org/10.3390/molecules21010064

[25] Coffee and Health. Coffee and hangovers: Coffee has been suggested as a potential remedy for hangovers in the popular media, but is this really the case? – https://www.coffeeandhealth.org/news/coffee-and-hangovers-coffee-has-been-suggested-as-a-potential-remedy-for-hangovers-in-the-popular-media-but-is-this-really-the-case/

[26] Nelson, L. Should you exercise on a hangover? – https://www.healthhp.com.au/post/should-you-exercise-on-a-hangover

[27] Aspirin & Alcohol (Interactions & Risks). – https://alcoholrehabhelp.org/interactions/aspirin/

[28] Baking soda for acid reflux: Effectiveness, risks, and side effects. – https://www.medicalnewstoday.com/articles/314932