Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

Lizyna – niezbędny aminokwas i składnik budulcowy białka

Lizyna to aminokwas niezbędny, który jest elementem budującym białko w naszym organizmie. Ponieważ człowiek nie jest w stanie jej samodzielnie syntetyzować, należy ją dostarczyć za pomocą żywności lub suplementów diety. Lizyna nazywana jest również aminokwasem dwuzasadowym, podobnie jak arginina, cysteina czy ornityna. [1]

Pierwotnie lizyna nie była stosowana jako suplement diety, a jedynie jako składnik żywności wykorzystywany głównie w żywności wegetariańskiej, w której bardzo często brakuje lizyny. Kiedyś dodawano ją do zbóż, ale znalazła swoje zastosowanie również w paszach dla zwierząt hodowlanych. [2] Wiadomo, że lizyna wiąże się z niektórymi minerałami, np. z miedzią, co umożliwia szybszy transport lizyny do krwinek czerwonych, a dzięki temu bezpośrednio do organizmu. [3]

Badania koncentrujące się na absorpcji miedzi i żelaza wykazały, że suplementacja lizyny nie wpływa na absorpcję tych minerałów, chociaż poprzednie badania wykazały wzajemnie oddziałujące skutki z tymi dwoma minerałami. Badania te zostały wykonane na myszach, którym podano 1,5% lizyny i 20% białka w paszy. Ponadto odkryto, że lizyna nie ma wpływu na cynk w tych samych warunkach co miedź czy żelazo. [4]

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

Lizyna jest transportowana do mózgu przez ten sam neurotyczny transporter, który zabezpiecza magazynowanie argininy w mózgu. Przypuszcza się, że nadmierne spożycie lizyny może ograniczyć zdolność argininy do produkcji tlenku azotu w tkance mózgowej, co może mieć negatywny wpływ na funkcje neurotyczne. [5]

Objawy niedoboru lizyny

Do najczęstszych objawów niedoboru lizyny należą:

  • utrata apetytu
  • nadmierne wypadanie włosów
  • brak koncentracji
  • zmęczenie
  • częste wahania nastroju
  • anemia
  • problemy z wątrobą
  • zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu układu rozrodczego [6]
Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

Lizyna i jej główne funkcje

1. Poprawia przyswajanie wapnia

Na podstawie badań naukowych stwierdzono, że lizyna zwiększa przyswajalność wapnia. Dzięki jednemu z badań udowodniono, że lizyna ma działanie funkcjonalne w przypadku diet o małej ilości białka (0,7 kg/białek) i dużej ilości aminokwasów dwuzasadowych (lizyna, arginina, histydyna). W takim przypadku lizyna była w stanie znacznie lepiej zwiększyć przyswajalność wapnia niż w różnych warunkach, np. w dietach z aminokwasami mieszanymi. [7]

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

2. Poprawia sprawność fizyczną

Dzięki zwiększonemu spożyciu lizyny, możesz osiągnąć wzrost swojej sprawności fizycznej. Aminokwasy, takie jak lizyna, służą jako składniki budulcowe białek, które wspomagają regenerację i tworzenie mięśni. Ponadto, w połączeniu z innymi aminokwasami, lizyna może skutecznie wpływać na spalanie tłuszczu i aktywne tworzenie masy mięśniowej. [8]

3. Wspiera układ odpornościowy i ma działanie antybakteryjne

Jedno z badań dowiodło, że w leczeniu, w którym zastosowane zostały lizyna i arginina, układ odpornościowy pacjentów uległ znacznej poprawie. Ponadto, w przypadku dzieci cierpiących na wirusowe choroby układu oddechowego, udowodniono, że dzięki temu leczeniu poprawił się ich stan zdrowia. Więc lizyna ma nie tylko działanie antybakteryjne, ale jest również w stanie zwalczać wirusy i tworzyć w naszym organizmie antidotum, które poprawia naszą odporność. [9]

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

4. Leczy opryszczkę i owrzodzenia

Lizyna odgrywa ważną rolę w produkcji karnityny w organizmie człowieka, która jest odpowiedzialna za przemianę tłuszczów w energię, a także za utrzymanie prawidłowego poziomu lipoprotein cholesterolowych. Wydział medyczny uniwersytetu w Maryland odkrył, że lizyna może aktywnie wpływać na powstawanie bólu owrzodzenia i opryszczki. Dzięki swojemu działaniu antybakteryjnemu jest w stanie skutecznie zwalczyć już powstałą opryszczką, a także zapobiegać jej powstawaniu poprzez wspomaganie układu odpornościowego. Ponadto lizyna ma pozytywny wpływ na zdrowie skóry, paznokci i włosów. [10]

5. Odgrywa ważną rolę w tworzeniu kolagenu

Kolagen jest najbardziej rozpowszechnionym białkiem w ludzkim organizmie. Jest to element budujący kości, włókna mięśniowe i chrząstki. Lizyna pomaga w produkcji kolagenu i jednocześnie zapobiega jego rozległemu wydalaniu. [11] Wapń i kolagen stanowią dynamiczną parę, która pomaga zapobiegać złamaniom kości. W przypadku braku lizyny produkcja kolagenu i wapnia jest spowolniona. Może to prowadzić do kruchości kości, co jest również jednym z głównych powodów, dla których osoby cierpiące na brak lizyny mają kruche kości.

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

6. Przyspiesza gojenie się ran i złamań

Lizyna jest jednym z najważniejszych aminokwasów, które biorą udział w regeneracji mięśni, gojeniu się ran i złamań. Ponieważ pomaga w przyspieszeniu przyswajania wapnia, może skutecznie skrócić czas potrzebny do jego regeneracji. Może być jednak doceniony również przez osoby mające problemy z kolanami, ponieważ lizyna wykazuje zdolność do produkcji kolagenu i tym samym wspiera tkanki łączne i chrząstkę. Badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Maryland dowiodły, że brak lizyny może prowadzić do długotrwałej rekonwalescencji, a czas gojenia może być wyraźnie wydłużony. [12]

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

7. Zmniejsza stres i ma działanie uspokajające

Aby dowiedzieć się, jaki wpływ ma lizyna na stres i chroniczne zmęczenie, przeprowadzono badanie na poszczególnych członkach jednej rodziny z Syrii, które trwało trzy miesiące. Odkryto, że dzięki regularnemu przyjmowaniu lizyny u mężczyzn widoczny był spadek chronicznego zmęczenia. Z drugiej strony, w przypadku kobiet, lizyna miała pozytywny wpływ na redukcję stresu, a nawet na poprawę skóry i włosów. [13]

8. Zwiększa wytrzymałość kości

W jednym z badań, w którym uczestniczyło 15 zdrowych i 15 kobiet cierpiących na osteoporozę, jednej grupie podawano wapń, a drugiej lizynę. Innej grupie 45 kobiet cierpiących na osteoporozę podano lizynę, walinę i tryptofan. [14]
W przypadku grupy pacjentek przyjmujących lizynę, wykazano lepszą przyswajalność wapnia i jego mniejsze wydalanie. Dlatego lizyna może być stosowana jako element profilaktyki przeciwko osteoporozie. [14]

Korzyści dla sportowców

Deficyt lizyny może ujawnić się głównie w przypadku sportowców, którzy wykonują trudne i wyczerpujące treningi. Cechami charakterystycznymi deficytu lizyny są niedokrwistość, spowolnione gojenie się ran, zmęczenie, ale także dłuższy czas rekonwalescencji po treningach. Regularne przyjmowanie lizyny w przypadku sportowców może przyczynić się do zwiększenia poziomu hormonu wzrostu, a także wspomóc sprawność fizyczną. Ponieważ lizyna jest elementem budującym białko, wspomaga szybką regenerację i wzrost masy mięśniowej. Ponadto pomaga w produkcji kolagenu, który zabezpiecza silne włókna chrzęstne i mięśniowe, często zbytnio obciążone podczas treningu. [15]

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

W jakich produktach spożywczych występuje lizyna?

Lizyna występuje w dużej ilości produktów spożywczych i suplementów diety. Wśród źródeł, które mają największą zawartość lizyny w 100 g znadują się:

  • wołowina i jagnięcina – 3,582 mg
  • parmezan – 3,306 mg
  • indyk i kurczak – 3,110 mg
  • wieprzowina – 2,757 mg
  • prażona soja – 2,634 mg
  • tuńczyk – 2,590 mg
  • krewetki – 2,172 mg
  • nasiona dyni – 1,386 mg
  • jajka – 912 mg
  • fasola biała – 668 mg [16]

Lizyna: leczniczy cud, który może uzdrawiać

Lizyna jest dostępna w postaci suplementów w proszku lub w postaci tabletek, więc to od Ciebie zależy, którą formę suplementu diety wolisz bardziej. Zaletą jest to, że lizyna często występuje w połączeniu z innymi aminokwasami – na przykład BCAA, które skutecznie wspomaga wzrost masy mięśniowej, a jednocześnie zapewnia regenerację mięśni i wspiera układ odpornościowy.

Jaka jest zalecana dzienna dawka lizyny?

Dzięki zaleceniom zaproponowanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Uniwersytet Narodów Zjednoczonych (UNU), dawka lizyny, którą powinna przyjmować osoba zdrowa, wynosi 30 mg na kilogram masy ciała lub około 2,1 gram na 70 kilogramów masy ciała. [17]

Szczerze wierzymy, że dzięki temu artykułowi dowiedziałeś się, dlaczego lizyna jest ważna dla ludzkiego organizmu i dlaczego warto rozważyć jej spożycie. Jakie masz doświadczenie z lizyną? Czy już ją stosowałeś? Napisz swoją odpowiedź w komentarzu, a jeśli spodobał Ci się ten artykuł, możesz go wesprzeć, udostępniając innym.

Źródła:

[1] Mirmiranpour, Khaghani, Bathaie, Nakhjavani, Kebriaeezadeh, Ebadi, Gerayesh-Nejad, Zangooei. – The Preventive Effect of L-Lysine on Lysozyme Glycation in Type 2 Diabetes. – Acta Med Iran. 2016 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26853287

[2] Flodin NW – The metabolic roles, pharmacology, and toxicology of lysine. – J Am Coll Nutr. 1997 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9013429/

[3] Gao S, Yin T, Xu B, Ma Y, Hu M. – Amino acid facilitates absorption of copper in the Caco-2 cell culture model. – Life Sci. 2014 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24931904

[4] Mitchell GV, Jenkins MY. – Effect of excess L-lysine on rat growth and on plasma and tissue concentrations of copper, iron and zinc. – J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 1983 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6427435

[5] Wass C, Klamer D, Katsarogiannis E, Pålsson E, Svensson L, Fejgin K, Bogren IB, Engel JA, Rembeck B – L-lysine as adjunctive treatment in patients with schizophrenia: a single-blinded, randomized, cross-over pilot study. – BMC Med. 2011 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21501494

[6] 9 Lysine Benefits (Cold Sores) + Foods High In Lysine (dostupné online) https://www.selfhacked.com/blog/lysine-health-benefits/

[7] Bihuniak JD, Sullivan RR, Simpson CA, Caseria DM, Huedo-Medina TB, O’Brien KO, Kerstetter JE, Insogna KL. – Supplementing a low-protein diet with ibasic amino acids increases urinary calcium excretion in young women. – J Nutr. 2014 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24431325

[8] RAE UDDIN – Lysine Supplement Benefits – LiveStrong.com (dostupné online) https://www.livestrong.com/article/366257-lysine-supplement-benefits/

[9] Azzarà A, Carulli G, Sbrana S, Rizzuti-Gullaci A, Minnucci S, Natale M, Ambrogi F. – Effects of lysine-arginine association on immune functions in patients with recurrent infections. – Drugs Exp Clin Res. 1995 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7555612

[10] Griffith RS, Walsh DE, Myrmel KH, Thompson RW, Behforooz A. – Success of L-lysine therapy in frequently recurrent herpes simplex infection. Treatment and prophylaxis. – Dermatologica. 1987 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3115841

[11] DrugBank – L-Lysine (dostupné online) http://www.drugbank.ca/drugs/DB00123

[12] Thorne Research, Inc. – L-Lysine – Alternative Medicine Review Volume 12, Number 2 2007 (dostupné online) http://www.altmedrev.com/archive/publications/12/2/169.pdf

[13] Miro Smriga, Shibani Ghosh, Youssef Mouneimne, Peter L. Pellett and Nevin S. Scrimshaw – Lysine fortification reduces anxiety and lessens stress in family members in economically weak communities in Northwest Syria – Proc Natl Acad Sci U S A. 2004 Jun 1 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC420386/

[14] Civitelli R, Villareal DT, Agnusdei D, Nardi P, Avioli LV, Gennari C. – Dietary L-lysine and calcium metabolism in humans. – Nutrition. 1992 (dostupné online) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1486246

[15] Kelsey Casselbury – What Are the Benefits of Taking L-Lysine? March 15, 2018 (dostupné online) http://healthyeating.sfgate.com/benefits-taking-llysine-6478.html

[16] Daisy Whitbread – Top 10 Foods Highest in Lysine (dostupné online) https://www.myfooddata.com/articles/high-lysine-foods.php

[17] World Health Organization, Food and Agriculture Organization of the United Nations, United Nations University – Protein and amino acid requirements in human nutrition – Report of a joint FAO/WHO/UNU expert consultation (WHO Technical Report Series 935) Publication date: 2007 (dostupné online) http://www.who.int/nutrition/publications/nutrientrequirements/WHO_TRS_935/en/